کنترل آفات

پرندگان و حشرات کنترل کننده آفات

بخش اول

به‌جای سموم  می توان از پرندگان و حشرات کنترل کننده آفات استفاده کرد که از این دسته می‏توان به موارد زیر اشاره کرد:

هدهد، قنبره/قبره/چکاوک، صرد یا سنگ چشم، بلبل هزاردستان یا عندلیب و همچنین بلبل خرماشقراق یا سبزقبا، خطاف یا پرستو.

۱۰-۱-۲- قنبره یا چکاوک

پرنده ای با صوت دلکش است که در کنترل آفات نقش مهمی دارد.

۱۰-۱-۲- ۱- قنبره یا چکاوک در روایات

که امام علی بن الحسین(ع)  با دست مبارک خود کشاورزی می‏ کردند که این پرنده خوش صدا گرسنه نماند!

پرنده ای که برای انسان، شادابی و سلامت ورح و روان می آورد .

در کنترل آفات و تنظیم حیات وحش و حفظ محیط زیست تاثیر به سزایی دارد.

امام چهارم(ع)  مي فرمود:«مَا أَزْرَعُ الزَّرْعَ لِطَلَبِ الْفَضْلِ فِيهِ وَ مَا أَزْرَعُهُ إِلَّا لِيَنَالَهُ الْمُعْتَرُّ وَ ذُو الْحَاجَةِ وَ تَنَالَهُ الْقُنْبُرَةُ مِنْهُ خَاصَّةً مِنَ الطَّيْرِ؛
من كشت نمي كنم كه بهره فزون برم و نكارم جز اين‌كه مستمند و نيازمند از آن بخورند و به ويژه، قنبره از پرنده‏ها از آن برگيرد.»
امام رضا(ع)  از پدرش از جدش نقل می‏کنند که فرمودند:

«لا تَأْكُلُوا الْقُنْبُرَةَ وَ لَا تَسُبُّوهَا وَ لَا تُعْطُوهَا الصِّبْيَانَ يَلْعَبُونَ بِهَا فَإِنَّهَا كَثِيرَةُ التَّسْبِيحِ لِلَّهِ تَعَالَى وَ تَسْبِيحُهَا لَعَنَ اللَّهُ مُبْغِضِي آلِ مُحَمَّدٍ؛
قنبره‏ را نخوريد، دشنامش ندهيد و به دست بچه‏ ها ندهيد تا با آن بازى كنند چون فراوان خدا را تسبيح كند، و تسبيح او لعن خدا بر دشمنان آل محمّد است.»

امام چهارم (ع) فرمودند:

«الْقُنْزُعَةُ الَّتِي عَلَى رَأْسِ الْقُنْبُرَةِ مِنْ مَسْحَةِ سُلَيْمَانَ بْنِ دَاوُدَ ….؛
كه کاکل سر قنبره، اثر دست كشيدن سليمان بن داود(ع)  است،..»

۱۰-۱-۲- ۱- قنبره یا چکاوک و کنترل آفات


در تصویر دو پرنده چکاوک انواع حشرات را شکار کرده ‏اند غذای اصلی قنبره ( چکاوک) را حشرات تشکیل می‏ دهند از این رو این پرنده نقش مهمی در کنترل آفات دارد.

۱۰-۱-۳- صرد یا سنگ چشم

 

عکس از شبکه جهانی، راست یک صرد موشی را شکار کرده این پرنده می تواند تا ۵ برابر جثه اش شکار کند و در چپ زیرکی و ذکاوت در آب خوردن

زیبایی پرنده کوچک سنگ چشم (صرد).

سنگ چشم اغلب روی جاهای بلند با قامتی راست در انتظار شکار می‏‌نشینند و طعمه خود را روی بوته‌های خار میخکوب و آویزان می‏‌کنند.

پروازی پرتوان و موجی دارند .

صرد، حشرات و موش و مار را بر درختان و خارها و سیم خارها قلاب می‏کند.

۱۰-۱-۴- پرستو یا خطاف
۱۰-۱-۴-۱- پرستو یا خطاف در روایات

پرستو در روایات به عنوان «خطاف» نام دارد.

داود بن كثير الرقى گفته: نزد امام صادق(ع) بوديم، ناگاه مردى كه پرستویی سر بريده‏ يى به دست داشت گذر كرد.

امام برخاست و آن را از دستش گرفت و به زمين گردانيد

و گفت: آيا داناى شما دستور داده كه اين را بكشيد يا فقيه شما؟.

پدرم از پدرش براى من نقل كرده كه پيامبر از كشتن شش جانور منع كرده: زنبور عسل، مورچه، قورباغه، صرد، هدهد، پرستو.»

۱۰-۱-۴-۱- نقش مهم پرستو یا خطاف در کنترل آفات

پرستو به زمین نمی‏شیند و همواره در هوا پرواز می‏کند تغذیه این پرنده منحصرا از حشرات در حال پرواز است پس وجود این پرنده باعث کنترل آفات و از بین رفتن حشرات می‏شود.

عکس از شبکه جهانی، پرستو لانه سازی عجیبی دارد.

در هوا از آفاتی که به صورت پروانه در آمده‏ اند تغذیه می‏کند لذا در کنترل آفات نقش مهمی دارد.

۱۰-۱-۴- برترین و خوش آوازترین پرنده

بلبل خرما آواز خوانی بلبل هزاردستان بلبل عندلیب روی شاخه پرشکوفه

برترین و خوش آوازترین و باحافظه‏ ترین پرنده جهان بلبل (هزار دستان) یا عندلیب می‏ باشد.

آواز این پرنده بسیار متنوع، زیبا و بلند بوده و هم در شب و هم در روز شنیده می‏شود.

آواز او شامل چهچهه‌ها و تحریر‌های زنگ دار و بلند و متنوع می‏باشد.

این پرنده خوش‌آوا بیشتر در ایران یافت می‌شود.

به علت حشره خوار بودن بلبل نگهداری آن دشوار است.

از حشرات، نرم تنان و از میوه‌هایی همچون توت تغذیه می‏کند.

قبل از ورود قناری به ایران بلبل رواج داشته است که با توسعه شهر‌ها و کاهش و دور شدن باغ‌ها از محل سکونت افراد و همچنین دشواری پرورش بلبل عمدتا به دلیل نوع تغذیه در حال حاضر نگهداری از بلبل رونق ندارد.

اگر در پارک‌ها و مناطق عمومی به‌ جای درختان و گیاهان بی ثمر گونه‌های مثمر کاشه شوند می‏توان از نغمه دلکش و زیبای این پرنده بهره مند شد و همچنین عاملی که مانع نگهداری آن است یعنی حشره خواری به نکته مثبتی تبدیل شود و در کنترل آفات به‌جای سموم شیمیایی از آن بهره مند شد.

لکن متأسّفانه دیگر در فضاهای شهری نه گلی داریم نه بلبلی و باید ادبیات و اشعار گل و بلبل فقط در کتاب‌ها بمانند.
در اخبار وارده در كتب اصول و فروع کافی به ستايش پرندگان و چهار پايان و خوردني‌ها و زمين‌ها چون مدح كبوتر، بلبل‏، قنبره، حجل و دراج و مانند آن‌ها اشاره شده است .
متأسفانه با از بین رفتن باغ‌ها، مردم از شنیدن صوت دلکش بلبل محروم شده‏اند.

۱۰ ـ ۱ـ ۵ ـ شقراق یا سبزه قبا

شقراق یا سبزه قبا هم در روایات نام برده‏شده این پرنده هم در کنترل آفات البته بیشتر زنبورها نقش دارد.

ادامه در بخش دوم

نمایش بیشتر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

− یک = یک

دکمه بازگشت به بالا