درختان میوه و گیاهان مزروعی در آیات قران کریم
درختان مثمر در قران کریم
در قرآن کریم و روایات به فراوانی در باره درختان میوه و سبزیجات و سایر گیاهان خوراکی و دارویی و… بحث شده است که ما به اختصار گلچینی از آیات قرآن کریم و روایات را در باره درختان باثمر و گیاهان مزورعی به میان آوردیم.
درختان مثمر در قران کریم
در قرآن کریم به جز چند آیه در بارۀ درختان جهنمی و نیز عذاب مردم سبأ که به سبب کفران، میوه آنها تبدیل به درختانی با میوه تلخ میشود ذکری از درختان و گیاهان بی ثمر نشده است، در حالیکه در آیات فراوانی، از درختان میوه در دنیا به توضیح و تفصیل پرداخته که در ادامه مباحث به آنها اشاره خواهد شد.
در قرآن کلمه طیبه به درخت میوه دار تشبیه شده است:
﴿ أَلَمْ تَرَ كَيْفَ ضَرَبَ اللّهُ مَثَلاً كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْعُهَا فِي السَّمَاءِ ﴾؛
آيا نديدى چگونه خداوند «كلمه طيبه» (و گفتار پاكيزه) را به درخت پاكيزه‌اى تشبيه كرده كه ريشه آن (در زمين) ثابت، و شاخه آن در آسمان است؟!
﴿تُؤْتِي أُكُلَهَا كُلَّ حِينٍ بِإِذْنِ رَبِّهَا وَيَضْرِبُ اللّهُ الأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَذَكَّرُونَ﴾؛[۱]
هر زمان ميوه خود را به اذن پروردگارش مى دهد. و خداوند براى مردم مَثَلها مى زند، شايد متذكّر شوند (و پند گيرند) !
واژه جنّت در قرآن کریم هم به معنای باغ میوه در دنیا و هم به معنای جایگاه نیکوکاران و مؤمنان در آخرت، به کار رفته است. اما در غالب ترجمه‌های فارسی قرآن، از قرن چهارم هرگاه “جنت” به معنای جایگاه نیکوکاران در آخرت بوده «بهشت» معنا کردهاند؛ اما هرگاه «جنت» به معنای باغ معمولی دنیایی بوده آن را به «بوستان» و یا «باغ» معنا کردهاند،[۲] درحالیکه برای واژۀ یکسان باید یک معنا به کار رود؛ یعنی یا باید همه جا جنت، به «بهشت» معنا شود و یا همه جا «باغ و بوستان» معنا شود.
در باغ (جنت) که بهترین و پاکترین جایگاه است، درختان میوه فراوان هست.
اسامی بهشت در قرآن، اینگونه آمده است: جنت فردوس، جنت عاليه، جنت نعيم، جنت عدن، جنت دارالسلام، جنت دارالخلد، جنت الماوي، جنت دارالمقام است.
[۱] . سوره ابراهيم، آيات ۲۴و۲۵٫
[۲] . محمدجعفر یاحقّی، فرهنگ برابرهای فارسی قرآن براساس ۱۴۲ نسخه خطی کهن محفوظ در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، با نظارت (بنیاد پژوهشهای اسلامی، مشهد ۱۳۷۲ـ۱۳۷۴ش) ج۲، ص ۶۲۵.
