منافع زیبایی شناختی درختان مثمر و گیاهان مزروعی
منافع زیبایی شناختی درختان مثمر و گیاهان مزروعی
برخلاف تصور درختان میوه از درختان غیر مثمر و گیاهان مزروعی از چمن بسیار زیبا تر هستند برتری آنان از لحاظ تنوع و سایر محورهای زیبایی به راحتی قابل اثبات است.
۲-۳-۱- تنوع زراعت و درختان میوه
بدیهی است که تنوع درختان و گیاهان در گونه‌ها و رنگ‌ها باعث زیبایی بیشتر است و برخلاف تصور برخی درختان میوه و گیاهان مزروعی یکه تاز مطلق همه موارد تنوع هستند
۲-۳-۱-۱- تنوع میوه ها در بهشت
تنوع میوهها در بهشت خارج از تصور است
وَبَشِّرِ الَّذِين آمَنُواْ وَعَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أَنَّ لَهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ كُلَّمَا رُزِقُواْ مِنْهَا مِن ثَمَرَةٍ رِّزْقاً قَالُواْ هَذَا الَّذِي رُزِقْنَا مِن قَبْلُ وَأُتُواْ بِهِ مُتَشَابِهاً وَلَهُمْ فِيهَا أَزْوَاجٌ مُّطَهَّرَةٌ وَهُمْ فِيهَا خَالِدُونَ }[۱]؛
کسانى كه ايمان آورده، و كارهاى شايسته انجام داده اند، بشارت ده كه باغهايى از بهشت براى آنهاست كه نهرها از زير درختانش جاريست. هر زمان كه ميوه اى از آن، به آنان داده شود، مى گويند: «اين همان است كه قبلا به ما روزى داده شده بود.» و ميوه‌هايى كه براى آنها آورده مى شود، همه (از نظر خوبى و زيبايى) يكسانند. و براى آنان همسرانى پاك و پاكيزه است، و جاودانه در آن خواهند بود.
۲-۳-۱-۲- تنوع در گونه، طعم و مزه
برخلاف تصور، درختان میوه و گیاهان زراعی در نوع، رنگ، مزه و خزان تنوع بیشتری نسبت به درختان و گیاهان غیرمثمر دارند گیاهان نهاندانه بیشتر از بازدانگان و گلداران بیشتر از بی گل هستند و بین گلداران گیاهان و درختان خوراکی بیشترین تعداد را دارند.
{ وَ هُوَ الَّذي أَنْشَأَ جَنَّاتٍ مَعْرُوشاتٍ وَ غَيْرَ مَعْرُوشاتٍ وَ النَّخْلَ وَ الزَّرْعَ مُخْتَلِفاً أُكُلُهُ وَ الزَّيْتُونَ وَ الرُّمَّانَ مُتَشابِهاً وَ غَيْرَ مُتَشابِهٍ كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ وَ آتُوا حَقَّهُ يَوْمَ حَصادِهِ وَ لا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لا يُحِبُّ الْمُسْرِفينَ }؛[۲]
اوست كه باغهاى معروش [باغهايى كه درختانش روى داربست‌ها قرار دارد] و باغهاى غير معروش باغهايى كه نياز به داربست ندارد [را آفريد، همچنين نخل و انواع زراعت را، كه از نظر ميوه و طعم با هم متفاوتند، و (نيز) درخت زيتون و انار را، كه از جهتى با هم شبيه، و از جهتى تفاوت دارند، (برگ و ساختمان ظاهريشان شبيه يكديگر است، در حالى كه طعم ميوه آنها متفاوت مىباشد.) از ميوه آن، به هنگامى كه به ثمر مىنشيند، بخوريد! و حقّ آن را به هنگام درو، بپردازيد! و اسراف نكنيد، كه خداوند مسرفان را دوست ندارد!
{ وَ فِي الْأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجاوِراتٌ وَ جَنَّاتٌ مِنْ أَعْنابٍ وَ زَرْعٌ وَ نَخيلٌ صِنْوانٌ وَ غَيْرُ صِنْوانٍ يُسْقى بِماءٍ واحِدٍ وَ نُفَضِّلُ بَعْضَها عَلى بَعْضٍ فِي الْأُكُلِ إِنَّ في ذلِكَ لَآياتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُون }؛[۳]
و در روى زمين، قطعاتى در كنار هم قرار دارد كه با هم متفاوتند، و (نيز) باغهايى از انگور و زراعت و نخل‌ها، (و درختان ميوه گوناگون) كه گاه بر يك پايه مىرويند و گاه بر دو پايه، (و عجيبتر آنكه) همه آنها از يك آب سيراب مىشوند! و با اين حال، بعضى از آنها را از جهت ميوه بر ديگرى برترى مىدهيم؛ در اينها نشانه‌هايى است براى گروهى كه عقل خويش را به كار مىگيرند!
۲-۳-۱-۳- تنوع در رنگ
اینکه درختان میوه و گیاهان مزروعی، دارای انواع گلها و میوه‌های رنگارنگ هستند بر کسی پوشیده نیست شکوفه‌های معطر و دلپذیر و الوان میوه‌های خوش مزه که هرکدام رنگ و بوی خاص خود را دارند.
{ أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا بِهِ ثَمَراتٍ مُخْتَلِفاً أَلْوانُها … }؛[۴]
آيا نديدهاى كه خدا از آسمان، آبى فرود آورد و به [وسيله] آن ميوه‌هايى كه رنگ‌هاى آنها گوناگون است بيرون آورديم؟.
{ أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَسَلَكَهُ يَنَبِيعَ فىِ الْأَرْضِ ثُمَّ يُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا مُّخْتَلِفًا أَلْوَانُهُ}؛[۵]
مگر نديدهاى كه خدا از آسمان، آبى فرود آورد پس آن را به چشمههايى كه در [طبقات زيرينِ] زمين است راه داد، آن گاه به وسيله آن كشتزارى را كه رنگ‌هاى آن گوناگون است بيرون مىآورد، سپس خشك مىگردد، آن گاه آن را زرد مىبينى ….
۲-۳-۱-۴- تنوع در خزان
درختان میوه برگریز و گیاهان مزروعی متناسب با رنگ و نوع میوه خود در پاییز و اول سرما رنگارنگ می‌شوند رنگ‌های متنوعی از زرد و نارنجی و ارغوانی در حالی‌که درختان بیثمر برگریز خزان در سرما ندارند و از ابتدی بهار دانه دانه برگ‌هایشان سوخته و تیره می‌شود و به تدریج می‌ریزد.
{ أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَسَلَكَهُ يَنَبِيعَ فىِ الْأَرْضِ ثُمَّ يُخْرِجُ بِهِ زَرْعًا مُّخْتَلِفًا أَلْوَانُهُ ثمَُّ يَهِيجُ فَتَرَئهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَجْعَلُهُ حُطَمًا إِنَّ فىِ ذَالِكَ لَذِكْرَى لِأُوْلىِ الْأَلْبَابِ }؛[۶]
مگر نديدهاى كه خدا از آسمان، آبى فرود آورد پس آن را به چشمههايى كه در [طبقات زيرينِ] زمين است راه داد، آن گاه به وسيله آن كشتزارى را كه رنگ‌هاى آن گوناگون است بيرون مىآورد، سپس خشك مىگردد، آن گاه آن را زرد مىبينى، سپس خاشاكش مىگرداند. قطعاً در اين [دگرگونيها] براى صاحبان خرد عبرتى است.
۲-۳-۴- باغهای زیبا ” حَدائِقَ ذاتَ بَهْجَةٍ”
{ أَمَّنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ وَ أَنْزَلَ لَكُمْ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَنْبَتْنا بِهِ حَدائِقَ ذاتَ بَهْجَةٍ ما كانَ لَكُمْ أَنْ تُنْبِتُوا شَجَرَها أَ إِلهٌ مَعَ اللَّهِ بَلْ هُمْ قَوْمٌ يَعْدِلُونَ }؛[۷]
(آيا بتهايى كه معبود شما هستند بهترند) يا كسى كه آسمانها و زمين را آفريده؟! و براى شما از آسمان، آبى فرستاد كه با آن، باغهايى زيبا و سرورانگيز رويانديم، شما هرگز قدرت نداشتيد درختان آن را برويانيد! آيا معبود ديگرى با خداست؟! نه، بلكه آنها گروهى هستند كه (از روى نادانى، مخلوقات را) همطراز (پروردگارشان) قرار مىدهند!
۲-۳-۵- زیبایی گیاهان
{ …. وَ تَرَى الْأَرْضَ هامِدَةً فَإِذا أَنْزَلْنا عَلَيْهَا الْماءَ اهْتَزَّتْ وَ رَبَتْ وَ أَنْبَتَتْ مِنْ كُلِّ زَوْجٍ بَهيج }؛[۸]
…. و زمين را بنگرى وقتى كه خشك و بى گياه است، همين كه آب بر آن فرستاديم، زنده ميشود و محصول ميدهد و از هر نوع رویيدنيهاى زيبا و نشاط آور به ثمر ميرساند.
[۱] – بقره، آیه ۲۵٫
[۲] – سوره انعام، آيه۱۴۱٫
[۳] – سوره رعد، آيه ۴٫
[۴] – سوره فاطر، آيه۲۷٫
[۵] – سوره زمر، آيه ۲۱٫
[۶] – سوره زمر، آيه ۲۱٫
[۷] – سوره نمل، آيه۶۰٫
[۸] – سوره حج، آيه۵٫
